GÜMRÜK ANTREPOLARI AÇILMASI VE İŞLETİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

GÜMRÜK ANTREPOLARI AÇILMASI VE İŞLETİLMESİNE İLİŞKİN
USUL VE ESASLAR

        02.03.2000 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Gümrük Antrepoları Açılması ve İşletilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümleri ışığında, gümrük antrepoları açılması ve işletilmesine ilişkin usul ve esaslar ile ilgili açıklamalar aşağıda sunulmuştur.

       İzin Mercii

       Gümrük antrepoların açılmasına ve işletilmesine, Gümrük Müsteşarlığı(Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir. Müsteşarlık bu izni verirken öncelikle, antrepo açılacak yerde gümrük idareleri tarafından antrepo işletilip işletilmediğini, eğer böyle bir antrepo var ise yeterli bulunup bulunmadığını inceleyecek, gümrük idarelerince işletilen antrepo yok ise veya yeterli değil ise izin verecektir.

      Diğer taraftan, Gümrük Müsteşarlığı(Gümrükler Genel Müdürlüğü) antrepo açma ve işletme izni verme yetkisini, gümrükler Başmüdürlüklerine de devredebilecektir.

       Antrepo Açma İzni Verilebilecek Olanlar

       Gümrük Müsteşarlığı antrepo açma ve işletme iznini;

       Kamu Kuruluşlarına,

• Belediyelere,
• Gerçek ve Tüzel Kişilere,

verebilir.

       Ancak, Genel Antrepo açma izni yalnızca (a) ve (b) maddelerinde sayılanların dışında Türk Ticaret  Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bulunan;

       1-Asgari beş yıldır faaliyette bulunan,
       2- Ödenmiş sermayeleri ve ihtiyatları toplamı en az 10 milyar Türk Lirası olan,
       3- Son beş yılda ödediği Kurumlar Vergisi basit ortalaması 2000 yılı itibariyle, en az beş milyar Türk Lirası olan

              Limited ve Anonim şirketlere verilebilir.

        2000 yılını izleyen yıllarda yapılan başvurularda, son beş yılda ödenen Kurumlar Vergisinin basit ortalaması olarak aranacak tutar, başvurudan  önceki yılda uygulanan Maliye Bakanlığı’nca yine o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme katsayısının beşte biri oranında arttırılması suretiyle bulunur.

        Bu arada önemle belirtmekte yarar vardır ki, antrepo açma ve işletme izni yalnızca Türkiye’de yerleşik kişilere verilir.

        Başvuru İçin Aranacak Şartlar ve Belgeler

        Antrepo açma izni almak için başvuruda bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin;

• Yönetim Kurulu üyeleri ile şirket sermayesinin %10’undan fazlasına sahip olanların, affa uğramış olsalar dahi, hırsızlık, emniyeti suiistimal, dolandırıcılık, yalan yere şahitlik, yalan yere yemin, suç tasnii, iftira, irtikap, rüşvet ve ihtilas cürümlerinden biri dolayısıyla hapis cezası veya 1918 sayılı Kaçakcılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’a muhalefetten mahkum olmamaları,
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359 uncu maddesinde belirtilen (1/11999 tarihinden önceki dönem için aynı Kanunun 344 üncü maddesinin 1-6 numaralı bendlerindfe belirtilen) fiilleri işlememiş olmaları,
• İkmalen, re’sen ve idarece tarh olunan vergiler nedeniyle idari yargı mercilerinde açılan davalara ilişkin kesinleşmemiş olanlar hariç olmak üzere, Devlete vergi borcu bulunmaması, şarttır.

        Antrepo açmak ve işletmek isteyen belirtilmiş bulunan şartları taşıyan gerçek ve tüzel kişilerin, aşagıda sayacağımız belgelerle birlikte, antrepo olarak açılmak istenilen yere en yakın gümrük idarelerine müracaat etmeleri gerekir.

1. Antrepo binasının ve eklentilerinin yerini, cinsini, alanını ve hacmini, tank ve büroların iç ve dış tertiplerini gösteren plan veya krokileri ile antrepo bina ve eklentilerinin iç ve dış fotoğrafları,
2. Antrepo olarak açılıp işletilecek yerin başvuru sahibine ait olmaması durumunda, tasarruf ve intifa senetlerinin veya kira sözleşmelerinin aslı veya noterden onaylı örnekleri,
3. Antrepo olarak açılması talep edilen yerin yapım ve işletme izni bulunduğu ve yangına karşı gerekli önlemlerin alındığı hususlarında, ilgili belediyeden alınacak belge.

     Bunların yanında, kamu kuruluşu veya belediyeler ayrıca bu durumlarını tevsik edici bir belge ibraz ederler. Diğer gerçek ve tüzel kişiler ise, belirtilen şartların varlığını kanıtlayan bilgi ve belgelerle noterden onaylı bir taahhütnameyi ayrıca ibraz etmek zorundadır. Müsteşarlık bunlara ilave olarak ayrıca bilgi veya belge isteyebilir.

Başvurunun İncelenmesi ve Değerlendirilmesi

     Yapılan başvuru üzerine, gümrük idaresince gerekli incelemeler yapılarak, görüşüyle birlikte konu ilgili gümrükler başmüdürlüğüne bildirilir. Başmüdürlük de mütalaası ile birlikte talebi Müsteşarlığa(Gümrükler Genel Müdürlüğü) aktarır. Müsteşarlık da talebi değerlendirerek uygun bulunur ise antrepo açma izni verilir.

Gümrük İdaresine Karşı Sorumluluk

    Antrepo açan gerçek ve tüzel kişiler, antrepolarına alınan eşyanın girerken gümrük idaresince tespit edilen miktarı üzerinden, bu miktar tespit edilememiş ise konşimento, fatura veya menşe şahadetnamesi gibi kanuni belgelerinde yazılı miktarları üzerinden 1918 sayılı Kaçakcılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, gümrük idaresine karşı mali bakımından sorumludur.

Antreponun Devri

       Antrepo işleticisinin hak ve yükümlülükleri, Gümrük Müsteşarlığının izni ile, aynı şartları taşıyan başka bir kişiye devredebilirler

Antreponun Sahiplerinin İsteği Üzerine Kapatılması

       Antrepo sahipleri, açtıkları genel ve özel antrepoları tamamen veya kısmen kapatmak isterler ise, bu isteklerini ve gerekçelerini yazılı olarak gümrük idaresine bildirirler. Gümrük idaresince gümrükler başmüdürlüğüne iletilen bu talepler, Müsteşarlıkça incelenerek değerlendirilir.

      Tamamiyle kapatılacak antrepolara yeniden eşya konulmasına izin verilmez ve buradaki eşya, hertürlü masrafı antrepo sahiplerine ait olmak üzere, gümrük idaresince gösterilen diğer antrepolara nakil veya yabancı memleketlere ihraç ya da gümrük vergileri ödenerek ithal olunur. Bu işlemler tamamlanıncaya kadar antrepo sahiplerinin taahhüt ve sorumluluğu devam eder.

Antrepo İzninin Geri Alınması

      Gümrük idaresi, taahhütlerine uymayan, yükümlülüklerini  yerine getirmeyen antrepo sahiplerine duyuru yaparak tayin edilecek uygun bir süre içerisinde bu ödevlerini yerine getirmeleri bildirilir. Belirtilen süre içerisinde de yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde konu Gümrük Müsteşarlığına intikal ettirilir ve Müsteşarlık(Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından verilmiş izin geri alınır.

      Antrepo açma izni verilmesinden sonra, izin için gerekli şartları kaybeden işletmelerin antrepo açma izinleri geri alınır.

      Bu arada belirtmek gerekir ki, antrepolarda, gümrük müfettiş ve muavinleri, gümrükler genel müdürlüğü kontrolörleri ve stajyerleri ile gümrük amirleri veya yetkili kılınacak gümrük memurları tarafından yapılacak denetleme neticesinde suiistimal ve kaçakcılık dahil olmak üzereyolsuzluklarının tespit edilmiş olması durumunda, izin, süre verilmeksizin Müsteşarlıkça(Gümrükler Genel Müdürlüğü) iptal edilir.

     Antrepo izninin geri alınması halinde, izin sahibi gerçek ve tüzel kişiye, iznin iptal edildiği tarihten itibaren beş yıl süre ile yeniden antrepo açma izni verilmez.

Önceden Açma İşletme İzni Alınan Antrepolar

    02.03.2000 tarihine kadar antrepo açma ve işletme izni almış olanlar ve antrepo işletenler, bu tarihten itibaren, genel antrepo açma izni için gerekli bulunan, asgari beş yıldır faaliyette bulunma ve son beş yılda ödediği kurumlar vergisi basit ortalamasının en az beş milyar Türk Lirası olması  şartları hariç olmak üzere 1 yıl içerisinde antrepo işletmelerini yukarıda belirtmiş olduğumuz esaslara uygun hale getirmek üzere Gümrük Müsteşarlığına(Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvuruda bulunurlar.

      Belirtilen süre içerisinde başvurmayan veya şartları yerine getirmeyen antrepo işletmeleri Müsteşarlıkça(Gümrükler Genel Müdürlüğü) kapatılır. Mücbir sebeplerin bulunması halinde bu süre uzatılabilir.